حضرت علی علیه السلام در خصوص علت سرگردانی مردم بعد از خود می فرمایند:« به جانم سوگند سرگردانی شما پس از من بیشتر خواهد شد چرا که به حق پشت کردید و با نزدیکان پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم بریده به بیگانه ها نزدیک شدید.»
حضرت علی علیه السلام در خصوص علل پیروزی و شکست مسلمانان می فرمایند:«ای مردم اگر دست از یاری حق بر نمی داشتید و در خوار ساختن باطل سستی نمی کردید، هیچ گاه آنان که به پایه شما نیستند در نابودی شما طمع نمی کردند.
و هیچ قدرتمندی بر شما پیروز نمی گشت. اما چونان امت بنی اسرائیل در حیرت و سرگردانی فرو رفتید. به جانم سوگند سرگردانی شما پس از من بیشتر خواهد شد چرا که به حق پشت کردید و با نزدیکان پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم بریده به بیگانه ها نزدیک شدید.
آگاه باشید اگر از امام خود پیروی می کردید شما را به راهی هدایت می کرد که رسول خدا صلی الله و علیه و آله و سلم رفته بود و از اندوه بیراهه رفتن درامان بودید و بار سنگین مشکلات را از دوش خود بر می داشتید.»
نهج البلاغه - خطبه 166 - صفحه 319 - ترجمه محمد دشتی - انتشارات اتقان