امروز در فرانسه آزادی بیان به صورت یک قانون مطرح می‌شود، البته با محدودیت‌های ویژه ـ مخصوصاً برای مسلمانان
به گزارش اترک به نقل ار خبرنگار آیین و اندیشه فارس، به دنبال انتشار مطالب موهن نسبت به پیامبر اعظم(ص) و مبانی اعتقادی مسلمانان جهان در نشریات غربی آن هم به بهانه آزادی بیان، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پاریس کنفرانس «آزادی بیان: مبانی و مرزها» را برگزار کرد.
در این کنفرانس که با حضور برخی اندیشمندان و روزنامه‌نگاران فرانسوی و نیز دانشجویان علاقه‌مند برگزار شد، «زهره ماهی» حقوقدان فرانسوی و «ژاکوب کوهن» نویسنده و استاد دانشگاه به ایراد سخنرانی پرداختند.
*قانون فرانسه می‌گوید: آزادی بیان تا جایی امکان وجود دارد که به دیگران ضرر نرساند اما در عمل مغایر این است
زهره ماهی در ابتدا ضمن تبیین مسئله آزادی بیان و تقابل آن با قدرت به تشریح این موضوع ازنگاه تاریخی پرداخت و با اشاره به قانون آزادی بیان و تاریخچه آن بعد از قرون وسطی به تبیین این مفهوم نزد فلاسفه نیم‌نگاهی داشت و بعد از آن با اشاره به نظرات «اسپینوزا»، سیر آزادی بیان در قانون فرانسه را از آن دوران تا کنون تشریح کرد و در نهایت با بررسی بندهای قانونی در مورد آزادی اظهار داشت: در یکی از همین لوایح به صراحت گفته شده است آزادی بیان تا جایی امکان وجود دارد که به دیگران ضرر نرساند؛ اما متأسفانه این مسئله در حد تئوری باقی مانده است.
* انکار کنندگان هلوکاست در فرانسه به حبس و جریمه محکوم می‌شوند
این حقوقدان فرانسوی همچنین ضمن بیان تعدادی از بندهای قانون در ارتباط با مسئله آزادی، از برخی تناقضات موجود بین نظر و عمل پرده برداشت و از نگاه تاریخی مثال‌هایی در باب نقض این قانون ارائه کرد و افزود: «ونسان ری نوار» نویسنده و فعال سیاسی فرانسوی یکی از مهم‌ترین قربانیان نقض آزادی بیان در سال‌های اخیر بوده است، ری نوار که یک مهندس شیمی است که مسئله هولوکاست را زیر سؤال برد و در سال 2004 به یک سال حبس و به پرداخت 10 هزار یورو جریمه محکوم شد.
وی در ادامه سخنرانی خود اظهار داشت: همین قضیه تناقض در آزادی بیان، همواره در مسئله یهودیان و اظهار نظر مؤرخین در مورد کشتار آنان مطرح بوده است که تا کنون بارها و بارها با سانسور مواجه شده است، «ژینت اسکندرانی» شخصی است که در همین قضیه افشا گری کرد و وی نیز از جمله همین قربانیانی است که در آپارتمان خود مورد تهاجم واقع شد.
ماهی در بخش پایانی سخنان خود به مسئله آزادی بیان در اسلام پرداخت و گفت: اسلام همانند سایر دین‌ها و مکتب‌های فکری ارزش‌های خاص خود را دارد والبته اگر ممانعتی هم باشد به سود و خیر انسان است که او را همواره به سوی نیکی رهنمون می سازد، برای مثال در بحث آزادی بیان می‌توان گفت در اسلام جایگاه یک شهروند با رهبر آن از منظر آزادی بیان برابر است.
آزادی پوشالی فرانسه، تکیه به آزادی صوری و فرار از آزادی واقعی
سخنران بعدی این کنفرانس، ژاکوب کوهن از اساتید و نویسندگان برجسته فرانسه، مدرس و مترجم در دانشکده حقوق کازابلانکا بود، کوهن نویسنده‌ای پر تلاش است که آخرین اثر خود را در موضوع «عدالت در فلسطین» به رشته تحریر در آورده است.
وی در ابتدای سخنان خود از رابطه آزادی بیان و دموکراسی صحبت کرد و گفت: امروز در فرانسه آزادی بیان به صورت یک قانون است، البته با حدود مختص به خود که به عنوان بخش مهمی از قانون فرانسه قابل بحث و تأمل است.
این استاد دانشگاه افزود: آزادی همچنان باید وجود داشته باشد، اعمال و تمرین شود، اینجاست که فرق بین آزادی صوری با آزادی واقعی مشخص خواهد شد، این امر از طرق مختلفی نظیر دولت و نهادهای مدنی قابل اجراست و اینکه یک شهروند چگونه می‌تواند از راه‌های گوناگون مثل نوشتن، انتشار یا اعتراض در این امر تا زمانی که سیستم را زیر سؤال نمی‌برد، سهیم باشد؟ برای مثال جنگ عراق که مخالفت و اعتراض بسیاری از مردم بریتانیا را در برداشت و یا برگزاری همه پرسی برای تصویب پیمان لیسبون در اتحادیه اروپا در سال 2005 از جمله مواردی هستند که پایبندی دول غربی به دمکراسی را به زیر سؤال می برند.
در کنفرانس «نقش زن مسلمان در جامعه غربی» که با حضور برخی اساتید دانشگاه و فعالان عرصه زنان در خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در پاریس برگزار شد، «فوزیه زبی قراب» نویسنده و رییس انجمن «خانه برادری» به ایراد سخنرانی پرداخت.
زبی قراب که عنوان مدرک تحصیلی او آموزش ادبیات است، به عنوان استاد خط بریل در یکی از کالج‌های پاریس مشغول به تدریس هست، وی پس از تاسیس «خانه برادری»، برای پوشش نارسایی‌های آموزشی به ارائه سخنرانی و مقالات گوناگون حول مسائل مختلف اجتماعی پرداخته است، زبی قراب نویسنده کتاب‌های چون «ای کسی که می خواهی جمهوری را از گوشت حلال مبرا سازی»، «تفکرات درونی» و «خداوند بلند مرتبه است» است.
وی در ابتدای سخنرانی این سؤال را مطرح کرد که چرا انسان بار ایمان را به دوش گرفته است؟ و اظهار داشت: این امر به معنی به عهده گرفتن بار مسئولیت به صورت آزادانه و آگاهانه است.
زبی قراب با اشاره به سوره یوسف، اظهار داشت: این روایت زیبا و خواندنی، یک داستان ساختگی نیست، بلکه تلنگر و آموزشی برای اهل خرد است، قرآن تأییدی بر کتب پیشین است و در آن از همه چیز سخن به میان می‌آید و یقیناً برای اهل ایمان هدایت و رحمت است.
* تصویب قانون منع حجاب در کشور مدعی آزادی!
وی در ادامه سخنرانی خود درباره اشتغال زن مسلمان متناسب با چارچوب رسالت انسان بر روی زمین و در مورد اینکه یک مسلمان و به خصوص یک مسلمان زن چه ویژگی‌هایی را باید دارا باشد، سخن گفت و ادامه داد: در جامعه فرانسه موانع و محدودیت‌های بسیاری در مدارس و مراکز آموزشی وجود دارند، به طوری که تمام فرانسویان از آن رنج می‌برند، اما از این بین، شهروندان آفریقایی و خصوصاً زنان مسلمان متحمل رنج بیشتری می‌شوند، منع پوشش روسری و حجاب بر اساس قانون 15 مارس 2004 از جمله آن‌هاست.
*دیوار حائل این بار در پاریس!/مسلمانان در فرانسه برای تردد در خیابان‌های بزرگ با مشکل روبرو هستند
رییس انجمن «خانه برادری» بیان داشت: حتی وجود این موانع را در شهرسازی و خیابان‌بندی شهرها هم می‌توان دید و قطعاً این مسئله به صورت اتفاقی است، رفت و آمد حاشیه نشین‌ها که غالباً از مسلمانان هستند و دسترسی آنها به محله‌ها و خیابان‌های بزرگ به سختی انجام می‌شود و این قضیه در شهر پاریس و اطراف آن مشخص است، حتی می‌توانیم شهرک‌های کوچکی را هم مثال بزنیم که غالباً توسط یک دیوار خاکستری محدود شده‌اند و به نوعی دسترسی ساکنان آنها را که غالباً از مسلمانان هستند، به خیابان‌های اصلی با مانع مواجه ساخته‌اند.
وی در ادامه به بررسی شرایط و وضع حومه نشینان پاریس پرداخت و از شرایط معیشتی، تحصیلی و رفاهی و آموزشی و وضعیت جوانان امروز در مناطق حاشیه نشین سخن گفت و بر لزوم بازسازی ساختار اجتماعی جوانان به خاطر کمرنگ شدن هویت آنها تاکید کرد.
زبی قراب در مورد بازآفرینی نقش زنان، خاطرنشان کرد: من به عنوان یک زن و مربی در مورد مبارزات اجتماعی احساس کردم، باید از ابزار سیاست در این زمینه بهره برد، اگر چه در ادامه مسیر، تبعیض‌های اجتماعی متعددی در پیش روی این قبیل مسائل وجود دارند.