مگس خربزه یا کرم هندوانه مزاحم ترین آفت هندوانه در کلاله و مراوه تپه هستند.
به گزارش اترک : مگس خربزه (کرم هندوانه) مزاحم ترین آفت مزرعه هندوانه درشرق استان گلستان (مراوه تپه و کلاله ) است.
این آفت ( آفت میهمان ) درسال 1385 درمنطقه بصورت موضعی مشاهده گردید . شیوع آن از منطقه قره بالقان کلاله آغاز گردید .
شهرستان کلاله یکی از مراکز مهم تولید هندوانه آجیلی است که در تهران معروف به تخمه محبوبی و در مشهد به تخمه کلاله معروف می باشد.
درهمان سال و قبل آن برداشت تخمه هندوانه بصورت دستی بود و کشاورزان قادر به کشت محصول درسطح وسیع نبودند .با آمدن دستگاه تخمگیر هندوانه طرح ترکیه ، این دستگاه گسترش پیدا کرد و سطح کشت هندوانه بسیار وسیع گشت . درحال حاضر منطقه وسیعی از شرق استان به کشت این محصول اختصاص دارد.
خسارت این آفت 20 تاا 30 درصد است . درشرایطی که برداشت چین دوم با بارندگی مواجه شود ، خسارت به 40 درصد می رسد و آن بدان علت است که بدلیل سوراخ ایجاد شده در میوه هندوانه موجب پوسیدگی آن می شود.
دوره بلوغ مگس خربزه بالغ به مدت سه هفته می باشد که این مصادف با آغاز گلدهی هندوانه و تشکیل اولین میوه با اندازه گردو می باشد . دراین مدت حشره بالغ (نروماده) نیاز به غذا دارد. می توانیم با ایجاد طعمه مسموم موجبات شکار را فراهم کرد. روش اول ایجاد تله با بطریهای شفاف پلاستیکی که ترکیبات آن عبارتست از:
1- بطری شفاف پلاستیکی حاوی 4 تا 5 سوراخ به قطر 7 میلیمتر
2- یک دوم بطری با مخلوط سرکه و آب پرشود
3- اضافه کردن 4 تا 6 قطره مایع ظرف شویی
4-شکر به میزان یک قاشق مربا خوری
5- بور یا دی سدیم تترا بورات به میزان 5 گرم و مقداری عناصر ریز مغذی
روش دوم استفاده از تله های گیاهی : درمنطقه کلاله ومراوه تپه کشاورزان تمایل به کشت سورگوم (جارو) درکنار مزرعه هندوانه دارند ، لذا تله گیاهی بهتر است درحاشیه مزرعه وداخل مزرعه بصورت خطی با فواصل 50- 100مترکشت شود و طعمه مسموم زمان پرواز حشرات کامل برروی گیاهان تله پاشیده می شود و ترکیبهای مختلفی دراین خصوص توصیه شده ازجمله ترکیب سم حشره کش با مخمر آب جو ومقداری ساکارز .پاشش طعمه بایستی هر هفته فقط برروی گیاهان تله صورت می گیرد.
درمبارزه شیمیایی بهترین زمان ،از شروع گلدهی تا موقعی است که میوه هندوانه به اندازه گردو باشد .بهتراست سمپاشی با تراکتور وازسم دانیتول استفاده شود به دلیل اینکه در این مرحله هدف نابودی حشرات کامل مگس خربزه است.مهمترین مشکل زراعین تشخیص زمان سمپاشی است .سمپاشی بیشتر پس ازمشاهدات خروج لارو وسوراخ ایجاد شده درمیوه هندوانه انجام می گیرد که این مرحله مصادف با پایان دوره نسل اول است.
خلیل حسن زاده -کارشناس زراعت واصلاح نباتات
منبع:1-کنترل مگس خربزه بااستفاده از رفتارهای محیطی- دانشگاه هاوایی
2- International News Media Association(INMA)